پیشگیری از پوسیدگی
فلوراید تراپی (درمان با فلوراید)
فلوراید به روش های مختلف موضعی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان استفاده می شود که شامل: دهانشویه های حاوی فلوراید، ژل های فلوراید و وارنیش فلوراید است که هر یک با صلاحدید متخصص دندانپزشکی کوذکان برای هر کودک تجویز می شود.
ژل های فلوراید
حاوی غلظت های بسیار بالا از فلوراید هستند، فقط توسط دندانپزشک با روش خاص بر روی دندانهای کودک قرار داده میشود.
بسته به نظر دندانپزشک و با توجه به میزان استعداد کودک برای ابتلا به پوسیدگی، جدول زمانی تکرار انجام فلوراید درمانی در کودک تعیین می گردد.بطور متوسط این زمان هر ۳ تا ۶ ماه در نظر گرفته می شود. پس از فلوراید درمانی تا نیم ساعت از شستشوی دهان و از دادن نوشیدنی و غذا به کودک خودداری نمایید .
وارنیش فلوراید
لاک های حاوی فلوراید هستند که توسط دندانپزشک بر روی دندان مالیده می شود. پس از قرار دادن وارنیش توسط دندانپزشک، بهتر است تا نیم ساعت از دادن غذا و نوشیدنی به کودک پرهیز شود و در طی همان روز مسواک نزند و غذای داغ و سفت نخورد.
دهانشویه‌های فلوراید
فقط در کودکان بالای ۶ سال کاربرد دارد وجایگزین انجام فلوراید درمانی توسط دندانپزشک نمی باشد.دهانشویه ها به دو صورت هفتگی و یا روزانه توسط دندانپزشک تجویز می شوند.
استفاده از انواع فلوراید در پیشگیری از ایجاد پوسیدگی در سطوح صاف دندان مؤثر می باشد.برای پیشگیری از پوسیدگی سطوح جونده و شیارهای دندان از روش های زیر استفاده می شود.
فیشور سیلانت (شیارپوش)
دندانهای آسیاب به خصوص دندانهای آسیاب دائمی کودکان شیارهای عمیقی دارند که به دلیل باریک و عمیق بودن با مسواک تمیز نمی شوند و می توانند محل مناسبی جهت تجمع ذرات غذایی و میکروبی و نقطه شروع پوسیدگی دندانها باشند.
برای پیشگیری از چنین حالتی می توان این شیارها را با مواد مخصوص “شیاربند” پر نمود تا از ورود میکروبهای پوسیدگی زا و ذرات غذایی جلوگیری به عمل آید.
درمان‌های رزینی پیشگیری کننده (PRR)
این روش برای دندانهای شیری و دائمی جوان که پوسیدگی محدود به شیارها و حفرات دندان است کاربرد دارد. در این روش پوسیدگی برداشته می شود و توسط مواد همرنگ دندان جایگزین ما گردد.همچنین در این روش شیارهای سالم باقیمانده نیز توسط این مواد پوشیده می شوند.
درمان پوسیدگی
اگر کودک شما از درد دندان شکایت می کند هیچگاه مراجعه به دندانپزشک را به تاخیر نیندازید زیرا عدم درمان می تواند عفونتی ایجاد کند که برای سلامت عمومی کودک مخاطره آمیز باشد.
ترمیم: چنانچه پوسیدگی عمیق نباشد دندانپزشک دندان را ترمیم می کند،قسمتهای پوسیده و خراب شده دندان برداشته شده و با مواد مخصوص جایگزین می شود.
پالپوتومی: اگر پوسیدگی عمیق باشد ممکن است لازم باشد بخشی از عروق و اعصاب دندان که دچار التهاب شده خارج شود. در برخی موارد ترمیم تاج دندان بلافاصله بعد از پالپوتومی و در برخی موارد درمراجعه بعدی انجام می گیرد.
درمان ریشه: اگر پوسیدگی بیش از حد گسترده باشد و یا دندان دردناک شده باشد باید درمان ریشه انجام شود.
در این موارد نیز ممکن است دندان پانسمان گردیده و در جلسه بعد ترمیم شود.
روکش فلزی (S.S.Crown): چنانچه به دلیل وسعت زیاد پوسیدگی و از دست رفتن بافتهای زیاد دندان نتوان به نحو مناسبی دندان را ترمیم کرد باید دندان را با روکش فلزی مخصوص کودکان درمان کرد تا از شکستن و از دست رفتن دندان جلوگیری شود.
خارج کردن دندان: دندانهایی که به روشهای گفته شده قابل نگهداری و درمان نباشند،از دهان خارج می شوند.
مراقبت‌های پس از درمان دندانپزشکی
پس از بیحسی موضعی به خصوص در فک پایین احتمال جویده شدن لب و گونه و زبان وجود دارد.
بنابراین طی ۲ ساعت اولیه از دادن غذا به کودک خودداری کنید.
در مورد کودکان کوچکتر آنها را تحت نظر بگیرید تا این زمان سپری شود.
اگر دندان با مواد غیر همرنگ دندان (آمالگام) پر شده است تا ۲ ساعت از دادن غذای جویدنی به کودک خودداری کنید.
پس از کشیدن دندان،کودک باید گاز استریل را روی محل به مدت ۳۰ دقیقه فشار داده ،آب دهان خود را قورت دهد و کمتر صحبت کند.
درمان‌های اورژانس
هرگونه ضربه که منجر به خونریزی، لقی یا شکستگی دندان شود باید توسط دندانپزشک معاینه گردد.
تکه های شکسته دندان دائمی را که پس از حادثه پیدا می کنید نگه دارید و با خود به مطب ببرید.
چنانچه در اثر حادثه دندان دائمی از دهان خارج شد آن را تمیز نکنید.
اگر آلودگی واضحی داشت آن را از ناحیه تاج نگهدارید و زیر آب سرد با شدت کم بگیرید، الیاف باقیمانده بر روی ریشه را دستکاری نکنید .
همانطور که دندان را از تاج آن گرفته اید سعی کنید آن را در جای خود قرار دهید و با فشار ملایم دست یا گاز آن را در محل خود نگه داشته و کودک را به مرکز درمانی برسانید.
اگر موفق به جایگذاری دندان نشدید، آن را داخل سرم فیزیولوژی یا شیر قرار داده وبا دندانپزشک تماس بگیرید
اهمیت رادیوگرافی
جهت تشخیص دقیق تر وضعیت پوسیدگی دندان های شیری و دائمی و همین طور مشکلات فکی – دهانی نیاز به انجام رادیوگرافی می باشد .
